Özet
Detaylı Özet
Ana Hatlar
Birinci Kısım
Kurtuluş Savaşı’nın yaşandığı sıralarda Selma Hanım, kocası Ahmet Nazif Bey ile Ankara’ya gelir. İstanbul’da alışık olduğu şehir hayatından sonra buradaki koşullara alışmakta zorlanan Selma Hanım, içinde yaşadıkları evi oturulacak hale getirmek için büyük çaba sarf eder.
İstanbul’un şehir hayatından uzak yaşadıkları bu günlerde, Selma Hanımefendi ile Nazif Bey’in en büyük eğlencesi milletvekilliği yapan Murat Bey ve ailesi ile buluşmak olur. Burada, Binbaşı Hakkı Bey ile tanışırlar ve Selma Hanım Kurtuluş Savaşı’nın yaşandığı günlerde bu disiplinli, karizmatik adamdan fazlasıyla etkilenir.
Bu sırada Yunan ordusu Ankara’nın birkaç kilometre ötesine kadar ilerlemiştir. Murat Bey ve ailesi dahil pek çok kişi Ankara’yı terk ederken, Selma Hanım gitmeyi reddeder. En sonunda, kocası Nazif Bey Selma Hanım gelmese de kendisinin şehirden ayrılacağını söyler. Bu, onların evliliğinin sona erdiği nokta olacaktır.
İkinci Kısım
İkinci kısım, bir önceki bölümün sonundan üç yıl sonra açılır. Selma Hanım kocasından ayrılmış, Binbaşı Hakkı Bey ile evlenmiştir. Ancak savaşın bitmesiyle, Binbaşı Hakkı Bey ordudan ayrılmış, sivil bir iş bulmuş, hayatını eğlenceye adamıştır.
Evlilik günleri, farklı balolara, partilere, zengin arkadaşlarının evlerine gitmekle geçer. Selma Hanım, bir yandan bu hayatı yaşarken, diğer yandan Milli Mücadele ruhunu özlemeye, tüm bu zorlukların bu yapmacık hayat için çekilmiş olmasına üzülmeye başlar. Çevresinde bu üzüntüleri paylaşan tek kişi, bir yazar, Neşet Sabit’tir.
Evlendikleri güne göre büyük bir değişim geçiren Binbaşı Hakkı Bey, Selma Hanım’ı yabancı bir kadınla aldatmaya başlar. Bunun üzerine, zaten mutlu olmayan Selma Hanım, ikinci kocasından da ayrılma kararı alır.
Üçüncü Kısım
Romanın üçüncü bölümü, Cumhuriyet’in onuncu yıl kutlamalarıyla açılır ve 1942 yılına kadar devam eder. Selma Hanım, Neşet Sabit ile evlenmiş, aynı zamanda bir okulda çalışmaya başlamıştır. Neşet Sabit de devlet için çalışmakta, boş zamanlarında edebi eserler üretmektedir.
Türkiye İkinci Kısım’da anlatılan, yozlaşmış, eğlence düşkünü insanlardan kurtulmuş; tarım, sanayi, ekonomi gibi konularda büyük atılımlar gerçekleştirmiştir. Neşet Sabit ve Selma Hanım arasında da her şey yolundadır. Selma Hanım, bir oyun yazan Neşet Sabit’in başrol oyuncularından Yıldız Hanım ile yakınlaşmasını kıskansa da, bu kıskançlığı aşar ve roman iki karakterin bir Cumhuriyet bayramı kutlamasından yorgun bir şekilde eve dönmesiyle sona erer.
Birinci Kısım
Kurtuluş Savaşı’nın devam ettiği 1921 yılında, Selma Hanım kocası Nazif Bey ile birlikte Ankara’ya geçer. Nazif Bey burada bankada çalışırken, Selma Hanım da yaşadıkları evi düzene sokmaya, kendi hayat standartlarında bir yer haline getirmeye çalışır.
Ev sahipleri Ömer Efendi’nin iki karısıyla yaptığı sohbetler dışında, Selma Hanım’ın hayatındaki tek eğlence kocasının eski bir arkadaşı olan Murat Beylerin evine gidip gelmek olur. Özellikle burada tanıştıkları Binbaşı Hakkı Bey’in ata binme teklifi, Selma Hanım’ı fazlasıyla heyecanlandırır.
Birlikte ata bindikleri günlerde, Binbaşı Hakkı Bey’i adeta Kurtuluş Savaşı’nın bir simgesi olarak görmeye başlayan Selma Hanım, ondan fazlasıyla etkilenir. Sakarya Savaşı’na doğru giden günlerde, Yunan Ordusu’nun ilerleyişi pek çok kişinin Ankara’dan kaçmasına sebep olurken, Selma Hanım önce Eskişehir’de, daha sonra da Ankara’da hastabakıcı olarak çalışır.
Bu duruma karşı çıkanlardan biri, kocası Nazif Bey olur. Yunan ordusu Ankara’nın birkaç kilometre ötesine geldiğinde, Nazif Bey Selma Hanım’ın inadıyla daha fazla mücadele edemez ve tek başına olsa da Ankara’dan ayrılacağını açıklar.
Buna rağmen zaferden emin olan ve Ankara’dan ayrılmayan Selma Hanım, kocasıyla evliliğini de bir anlamda bitirmiş olur.
İkinci Kısım
Aradan geçen üç senede, Selma Hanım Nazif Bey’den ayrılmış, Binbaşı Hakkı Bey ile evlenmiştir. Ancak Hakkı Bey, Kurtuluş Savaşı yıllarında olduğundan çok farklı bir durumdadır. Bu sert, disiplinli, karizmatik asker, savaşın bitişiyle ordudan ayrılmış, sivil hayata girmiş ve tamamen farklı bir adama dönüşmüştür.
Zamanını içki içerek, partilere ve balolara giderek harcayan Hakkı Bey, Selma Hanım’ın sevdiği adam olmaktan giderek uzaklaşır. Bir yandan kocasıyla beraber bu hayata atılan, diğer yandan da yaşamakta olduğu hayatı sorgulayan Selma Hanım, kendisi gibi düşünen bir yazarla, Neşet Sabit’le yakınlaşmaya başlar.
Bu iki karakterin yakınlaşması devam ederken, Binbaşı Hakkı Bey’in de yabancı bir kadınla Selma Hanım’ı aldattığı ortaya çıkar. Zaten mutlu olmayan Selma Hanım, bu durumdan emin olduktan sonra ikinci kocasından da ayrılmaya, çalışarak ülkesine fayda sağlamaya karar verir.
Üçüncü Kısım
Bu bölümün diğer bölümlerden neden farklı olduğunu görmek için, Arka Plan bölümüne göz atabilirsiniz. Cumhuriyet’in onuncu yıl kutlamalarıyla başlayan üçüncü bölüm, ikinci bölüme göre çok daha iyimser bir atmosferi yansıtır. Selma Hanım, bir okulda çalışmakta, Neşet Sabit ise bir yandan devlet için çalışırken, diğer yandan edebi eserler üretmektedir.
Tarımda, sanayide, ekonomide ve sanatta büyük atılımlar yapan Türkiye Cumhuriyeti, pek çok açıdan çağdaş bir ülke haline gelmiştir.
İlerleyen dönemde, Neşet Sabit’in en büyük uğraşı yazdığı bir piyesin sergilenmesi için yaptığı çalışmalar olur. Bu piyeste başrol oynayan Yıldız Hanım, bir süre için Selma Hanım’ın Neşet Sabit’i fazlasıyla kıskanmasını sağlar, ama oyun başarıyla tamamlandıktan ve Yıldız Hanım başka biriyle evlendikten sonra, bu durum da ortadan kalkar.
İlerleyen yıllarda, giderek yaşlanmalarına rağmen Milli Mücadele ruhundan hiçbir şey kaybetmeyen Selma Hanım ve Neşet Sabit, Ankara’da yaşamaya devam ederler. Roman, bir başka Cumhuriyet kutlamasından sonra, tatlı bir yorgunlukla evlerine dönen bu iki karakterle sona erer.
Birinci Kısım
I
Nazif Bey’in karısı – Ankara: Tahtakuruları – Karısını döven ev sahibi
II
Ankara’nın önemi – Selma Hanım’ın Ankara’ya geçişi – Ahmet Nazif Bey’in buradaki hayat hakkında anlattıkları
III
Ankara yolu – Evin temizlenmesi – Ev sahibinin iki karısı, annesi, kız kardeşleri
IV
Sungurlu Zadeler – Ev sahibi Ömer Efendi’nin zenginliği – “Yabanlar” – Selma Hanım’ın Ankara’ya uyum sağlayamaması – Ankara’da bulunamayanlar
V
Mebus Murat Bey’in daveti – Etlik’teki ev – Murat’ın ailesi, karakteri – Binbaşı Hakkı Bey – Binbaşı Hakkı Bey’in güncel durum hakkında düşünceleri – Şeyh Emin ve Nuri Hoca
VI
Selma Hanım’ın ev sahibinin ailesiyle konuşmaları – İstanbul’dan gelenler hakkında konuşmalar – Çankaya’da olanlar
VII
Murat Beylere ikinci ziyaret – Ata binme konusu – Ata binmek için hazırlanacak kıyafet – Malzeme bulunamaması – Selma Hanım’ın öfkesi – Binbaşı Hakkı Bey’in gelişi – Selma Hanım’ın ata binmesi
VIII
Ata binmeye alışma – Binbaşı Hakkı Bey’in yardımları – Gezilen yerler – Top mermileri taşıyan insanlar
IX
Çankaya’ya gidiş – Binbaşı Hakkı Bey’in soruları: İstanbul’da yabancı zabitlerle dans eden kadınlar – Çankaya – Mustafa Kemal’in oturduğu ev – Selma Hanım’ın şaşkınlığı
X
Selma Hanım hakkında çıkan dedikodular – Binbaşı Hakkı ve Murat Bey’in yemeğe çağrılması – Selma Hanım’ın kurduğu sofra – Misafirlerin hayranlığı – Komşuların gözetlemesi
XI
Ömer Efendi’nin tepkisi – Ne yapılabilir? - Nazif Bey’le konuşma çabası – Ömer Efendi’nin uykusuzluğu
XII
Ankara hakkında konuşmalar – Neşet Sabit ve Selma Hanım: “Anadolu’nun dili” – Nişan talimi – Muharebe ne zaman başlayacak? – Selma Hanım’ın görev isteği
XIII
Yunan Taarruzu – Selma Hanım’ın hastabakıcılığı – Ankara’ya dönüşü – Zafere inancı – Yunan Ordusu: Ankara’nın birkaç kilometre ötesinde – Kayseri’ye kaçanlar – Nazif’in Ankara’dan ayrılma isteği – Selma Hanım’ın karşı çıkması – Top sesleri – Nazif ve Selma Hanım’ın “manevi boşanması – Sakarya’dan zafer haberi
İkinci Kısım
I
Üç yıl sonra: Savaş sonrası Ankara – Selma Hanım’ın yeni evliliği – Binbaşı Hakkı Bey: Değişimi, yeni işi, sivil hayat – Selma Hanım’ın mutsuzluğu
II
Hakkı’nın Almanlarla toplantısı – Elçilikteki çay – Danslar, süsler – Medeniyet = Avrupalı gibi süslenmek ve giyinmek – Murat Bey’in zenginleşmesi, tavırları
III
Ankara Palas’taki Noel ve Yılbaşı Balosu – Hazırlıklar – Halk ve İstanbullular – Köylülerin düşünceleri – Selma Hanım’ın hissettikleri – Baloda: Murat Bey’in çocukları – Cemile – Hakkı Bey’in davranışları – Şeyh Emin’le karşılaşma
IV
Neşet Sabit ve Selma Hanım – Benzer fikirler – Neşet Sabit’in yaşamı, değişmeyen koşullar – Neşet Sabit’le konuşmalar – Yeni hayat tarzı üzerine yorumları - Selma Hanım’ın alınması, Neşet Sabit’i affetmesi
V
Ankara’nın mimari değişimi – Yenileşen şehir, yaptırılan evler – Murat Bey’in tuvaleti ve şark salonu – Hakkı Bey ve Selma Hanım’ın evi, Neşet Sabit’in davet edilmesi – Neşet Sabit’in huzursuzluğu
VI
Neşet Sabit’in evine dönüşü – Yolda düşündükleri – Batılılaşmanın amacı – Mevlûda gidenler, 2 – 3 kilometrelik mesafe arasındaki fark
VII
Selma Hanım’ın sitemi – Neşet Sabit ve Selma Hanım’ın düşünceleri – Selma Hanım’ın dansa kalkması, Neşet Sabit’in öfkesi - Şampanya
VIII
Selma Hanım ve Hakkı Bey – Ayrı yataklar – Yenişehir’in durumu - Selma Hanım’ın mutsuzluğu – Çalışma, bir işe yarama isteği
IX
Selma Hanım’ın çalışma isteğini Hakkı Bey’e açması – Hakkı Bey ve yabancı kadın – Hakkı Bey’in değişimi – Selma Hanım’ın kararları: boşanma ve çalışma
X
Selma Hanım’ın eski mahallesine doğru yürüyüşü – Kaybolma, acıtan ayakkabılar – Tacettin Mahallesi’nde değişen ve aynı kalan şeyler – Ev sahibinin ailesiyle konuşma
Üçüncü Kısım
I
Mustafa Kemal’in konuşması, Selma Hanım’ın hisleri, ağlaması – Neşet Sabit ve Selma Hanım’ın yeni hayatı – Selma Hanım’ın işi – Neşet Sabit’in işi ve edebi uğraşları – Ankara’nın gelişimi
II
Değişiklikler – Türk Akademyası – “Kültürel faaliyetler” – Halkı bilinçlendirme çabası – Çabanın başarısı – Neşet Sabit’in yazdığı roman – Sanayileşme – Neşet Sabit’in değişimi – Karı – kocanın mutluluğu
III
Ankara’nın yeni mimarisi – Köylülerin yaşam ve çalışma koşulları – Selma Hanım’ın Neşet Sabit’e aşkı – Kendi hayatını kontrol altına alma
IV
Neşet Sabit’in piyesi, heyecanı – Aktris ile yakınlığı – Selma Hanım’ın karışık hisleri – Mustafa Kemal’in oyunu izlemeye gelmesi – Neşet Sabit’le görüşme isteği – Oyunun başarısı
V
Pınarbaşı – Pınarbaşı’nın dekoru, sanat eserleri – Eğlence – Neşet Sabit
VI
Selma Hanım’ın yaşlılığı – Çözüm arayışı – Yıldız Hanım’ı kıskanması
VII
Yıldız’ın ziyareti – Tiyatro ve spor – Selma Hanım’ın hisleri – Yıldız’a yaklaşımı – Eski nesil ve yeni nesil
VIII
Aradan geçen yıllar – Türkiye’nin değişimi – Anadolu’nun gelişmesi – 1942: İhtiyarlamak
IX
Cumhuriyet Bayramı – Mustafa Kemal’in konuşması – Tatlı bir yorgunluk
I
Nazif Bey’in karısı – Ankara: Tahtakuruları – Karısını döven ev sahibi
II
Ankara’nın önemi – Selma Hanım’ın Ankara’ya geçişi – Ahmet Nazif Bey’in buradaki hayat hakkında anlattıkları
III
Ankara yolu – Evin temizlenmesi – Ev sahibinin iki karısı, annesi, kız kardeşleri
IV
Sungurlu Zadeler – Ev sahibi Ömer Efendi’nin zenginliği – “Yabanlar” – Selma Hanım’ın Ankara’ya uyum sağlayamaması – Ankara’da bulunamayanlar
V
Mebus Murat Bey’in daveti – Etlik’teki ev – Murat’ın ailesi, karakteri – Binbaşı Hakkı Bey – Binbaşı Hakkı Bey’in güncel durum hakkında düşünceleri – Şeyh Emin ve Nuri Hoca
VI
Selma Hanım’ın ev sahibinin ailesiyle konuşmaları – İstanbul’dan gelenler hakkında konuşmalar – Çankaya’da olanlar
VII
Murat Beylere ikinci ziyaret – Ata binme konusu – Ata binmek için hazırlanacak kıyafet – Malzeme bulunamaması – Selma Hanım’ın öfkesi – Binbaşı Hakkı Bey’in gelişi – Selma Hanım’ın ata binmesi
VIII
Ata binmeye alışma – Binbaşı Hakkı Bey’in yardımları – Gezilen yerler – Top mermileri taşıyan insanlar
IX
Çankaya’ya gidiş – Binbaşı Hakkı Bey’in soruları: İstanbul’da yabancı zabitlerle dans eden kadınlar – Çankaya – Mustafa Kemal’in oturduğu ev – Selma Hanım’ın şaşkınlığı
X
Selma Hanım hakkında çıkan dedikodular – Binbaşı Hakkı ve Murat Bey’in yemeğe çağrılması – Selma Hanım’ın kurduğu sofra – Misafirlerin hayranlığı – Komşuların gözetlemesi
XI
Ömer Efendi’nin tepkisi – Ne yapılabilir? - Nazif Bey’le konuşma çabası – Ömer Efendi’nin uykusuzluğu
XII
Ankara hakkında konuşmalar – Neşet Sabit ve Selma Hanım: “Anadolu’nun dili” – Nişan talimi – Muharebe ne zaman başlayacak? – Selma Hanım’ın görev isteği
XIII
Yunan Taarruzu – Selma Hanım’ın hastabakıcılığı – Ankara’ya dönüşü – Zafere inancı – Yunan Ordusu: Ankara’nın birkaç kilometre ötesinde – Kayseri’ye kaçanlar – Nazif’in Ankara’dan ayrılma isteği – Selma Hanım’ın karşı çıkması – Top sesleri – Nazif ve Selma Hanım’ın “manevi boşanması – Sakarya’dan zafer haberi
İkinci Kısım
I
Üç yıl sonra: Savaş sonrası Ankara – Selma Hanım’ın yeni evliliği – Binbaşı Hakkı Bey: Değişimi, yeni işi, sivil hayat – Selma Hanım’ın mutsuzluğu
II
Hakkı’nın Almanlarla toplantısı – Elçilikteki çay – Danslar, süsler – Medeniyet = Avrupalı gibi süslenmek ve giyinmek – Murat Bey’in zenginleşmesi, tavırları
III
Ankara Palas’taki Noel ve Yılbaşı Balosu – Hazırlıklar – Halk ve İstanbullular – Köylülerin düşünceleri – Selma Hanım’ın hissettikleri – Baloda: Murat Bey’in çocukları – Cemile – Hakkı Bey’in davranışları – Şeyh Emin’le karşılaşma
IV
Neşet Sabit ve Selma Hanım – Benzer fikirler – Neşet Sabit’in yaşamı, değişmeyen koşullar – Neşet Sabit’le konuşmalar – Yeni hayat tarzı üzerine yorumları - Selma Hanım’ın alınması, Neşet Sabit’i affetmesi
V
Ankara’nın mimari değişimi – Yenileşen şehir, yaptırılan evler – Murat Bey’in tuvaleti ve şark salonu – Hakkı Bey ve Selma Hanım’ın evi, Neşet Sabit’in davet edilmesi – Neşet Sabit’in huzursuzluğu
VI
Neşet Sabit’in evine dönüşü – Yolda düşündükleri – Batılılaşmanın amacı – Mevlûda gidenler, 2 – 3 kilometrelik mesafe arasındaki fark
VII
Selma Hanım’ın sitemi – Neşet Sabit ve Selma Hanım’ın düşünceleri – Selma Hanım’ın dansa kalkması, Neşet Sabit’in öfkesi - Şampanya
VIII
Selma Hanım ve Hakkı Bey – Ayrı yataklar – Yenişehir’in durumu - Selma Hanım’ın mutsuzluğu – Çalışma, bir işe yarama isteği
IX
Selma Hanım’ın çalışma isteğini Hakkı Bey’e açması – Hakkı Bey ve yabancı kadın – Hakkı Bey’in değişimi – Selma Hanım’ın kararları: boşanma ve çalışma
X
Selma Hanım’ın eski mahallesine doğru yürüyüşü – Kaybolma, acıtan ayakkabılar – Tacettin Mahallesi’nde değişen ve aynı kalan şeyler – Ev sahibinin ailesiyle konuşma
Üçüncü Kısım
I
Mustafa Kemal’in konuşması, Selma Hanım’ın hisleri, ağlaması – Neşet Sabit ve Selma Hanım’ın yeni hayatı – Selma Hanım’ın işi – Neşet Sabit’in işi ve edebi uğraşları – Ankara’nın gelişimi
II
Değişiklikler – Türk Akademyası – “Kültürel faaliyetler” – Halkı bilinçlendirme çabası – Çabanın başarısı – Neşet Sabit’in yazdığı roman – Sanayileşme – Neşet Sabit’in değişimi – Karı – kocanın mutluluğu
III
Ankara’nın yeni mimarisi – Köylülerin yaşam ve çalışma koşulları – Selma Hanım’ın Neşet Sabit’e aşkı – Kendi hayatını kontrol altına alma
IV
Neşet Sabit’in piyesi, heyecanı – Aktris ile yakınlığı – Selma Hanım’ın karışık hisleri – Mustafa Kemal’in oyunu izlemeye gelmesi – Neşet Sabit’le görüşme isteği – Oyunun başarısı
V
Pınarbaşı – Pınarbaşı’nın dekoru, sanat eserleri – Eğlence – Neşet Sabit
VI
Selma Hanım’ın yaşlılığı – Çözüm arayışı – Yıldız Hanım’ı kıskanması
VII
Yıldız’ın ziyareti – Tiyatro ve spor – Selma Hanım’ın hisleri – Yıldız’a yaklaşımı – Eski nesil ve yeni nesil
VIII
Aradan geçen yıllar – Türkiye’nin değişimi – Anadolu’nun gelişmesi – 1942: İhtiyarlamak
IX
Cumhuriyet Bayramı – Mustafa Kemal’in konuşması – Tatlı bir yorgunluk
