Alıntı #1, Sayfa 11:
Dibinde bir ejderhanın yaşadığı bilinen bir kuyuya inecek bir kahraman bulmak, muhakkak ki, dibinde ne olduğu hiç bilinmeyen bir kuyuya inmek cesaretini gösterecek bir insan bulmaktan daha kolaydır.
Dibinde bir ejderhanın yaşadığı bilinen bir kuyuya inecek bir kahraman bulmak, muhakkak ki, dibinde ne olduğu hiç bilinmeyen bir kuyuya inmek cesaretini gösterecek bir insan bulmaktan daha kolaydır.
Alıntı #2, Sayfa 20:
İnsanları, kendi cinslerinden biri üzerinde kudret ve salahiyetlerini denemek kadar tatlı sarhoş eden ne vardır?
Açıklama
Anlatıcı tarafından kendisine iş bulan okul arkadaşı hakkında söylenen bu cümle, onun ofiste kendi gücünü göstermeye çalışan tavırları ile alakalıdır. Sabahattin Ali’nin bu cümleyle yalnızca bir roman karakterini değil, modern dünyada çok sık görülen bir davranış türünü de eleştirdiği rahatlıkla görülebilir.
İnsanları, kendi cinslerinden biri üzerinde kudret ve salahiyetlerini denemek kadar tatlı sarhoş eden ne vardır?
Açıklama
Anlatıcı tarafından kendisine iş bulan okul arkadaşı hakkında söylenen bu cümle, onun ofiste kendi gücünü göstermeye çalışan tavırları ile alakalıdır. Sabahattin Ali’nin bu cümleyle yalnızca bir roman karakterini değil, modern dünyada çok sık görülen bir davranış türünü de eleştirdiği rahatlıkla görülebilir.
Alıntı #3, Sayfa 124:
Eğleniyorlardı. Yaşıyorlardı. Ve ben, kafamın içine ve yalnız kendi ruhuma kapanmakla onların üstünde değil, altında bulunduğumu anlıyordum. Şimdiye kadar zannettiğim gibi kitleden ayrılmanın bir hususiyet, bir fazlalık değil, bir sakatlık demek olduğunu hissediyordum. Bu insanlar dünyada nasıl yaşamak lazımsa öyle yaşıyorlar, vazifelerini yapıyorlar, hayata bir şey ilave ediyorlardı. Ben neydim? Ruhum bir ağaç kurdu gibi beni kemirmekten başka ne yapıyordu? (…) Muhakkak ki dünyanın en lüzumsuz adamıydım. Hayat beni kaybetmekle hiçbir şey ziyan etmeyecekti. Hiç kimsenin benden bir şey beklediği ve benim hiç kimseden bir şey beklediğim yoktu.
Açıklama
Maria Puder ile birlikte olduğu gecenin ve Puder’in kendisini hala sevmediğini söylediği sabahın ardından Raif Bey, kendi karakterini büyük ölçüde özetleyen bu cümleleri düşünerek Berlin sokaklarında gezer. Maria Puder, onun için diğer insanlar gibi yaşamayı mümkün kılan bir figür, toplum ile kendisi arasında bir köprü halini almıştır: Maria Puder olmadan, Raif Bey’in dünyada mutlu bir şekilde yaşaması mümkün değildir.
Eğleniyorlardı. Yaşıyorlardı. Ve ben, kafamın içine ve yalnız kendi ruhuma kapanmakla onların üstünde değil, altında bulunduğumu anlıyordum. Şimdiye kadar zannettiğim gibi kitleden ayrılmanın bir hususiyet, bir fazlalık değil, bir sakatlık demek olduğunu hissediyordum. Bu insanlar dünyada nasıl yaşamak lazımsa öyle yaşıyorlar, vazifelerini yapıyorlar, hayata bir şey ilave ediyorlardı. Ben neydim? Ruhum bir ağaç kurdu gibi beni kemirmekten başka ne yapıyordu? (…) Muhakkak ki dünyanın en lüzumsuz adamıydım. Hayat beni kaybetmekle hiçbir şey ziyan etmeyecekti. Hiç kimsenin benden bir şey beklediği ve benim hiç kimseden bir şey beklediğim yoktu.
Açıklama
Maria Puder ile birlikte olduğu gecenin ve Puder’in kendisini hala sevmediğini söylediği sabahın ardından Raif Bey, kendi karakterini büyük ölçüde özetleyen bu cümleleri düşünerek Berlin sokaklarında gezer. Maria Puder, onun için diğer insanlar gibi yaşamayı mümkün kılan bir figür, toplum ile kendisi arasında bir köprü halini almıştır: Maria Puder olmadan, Raif Bey’in dünyada mutlu bir şekilde yaşaması mümkün değildir.
Alıntı #4, Sayfa 138:
Pasaportlar, sefarethaneler, ikamet tezkereleri… Bunların insan hayatları için ne derece lüzumlu olduğunu anlamaya imkan yoktu, ama muhakkak ki benim hayatıma istikamet verecek kadar mühimdiler.
Açıklama
Babasının ölümü üzerine bürokratik işlerle uğraşmak zorunda kalan ve bunun için Maria Puder’den ayrılarak Türkiye’ye dönmesi gereken Raif Efendi, uğraştığı şeylerin “önemi” hakkında bu yorumları yapar.
Pasaportlar, sefarethaneler, ikamet tezkereleri… Bunların insan hayatları için ne derece lüzumlu olduğunu anlamaya imkan yoktu, ama muhakkak ki benim hayatıma istikamet verecek kadar mühimdiler.
Açıklama
Babasının ölümü üzerine bürokratik işlerle uğraşmak zorunda kalan ve bunun için Maria Puder’den ayrılarak Türkiye’ye dönmesi gereken Raif Efendi, uğraştığı şeylerin “önemi” hakkında bu yorumları yapar.
