Alıntı #1, Sayfa 11:
Ee gayri ni hal edelim, kader değilmiş. Herkes işinin başına gitti. Karabibik çitini bitirmeye uğraşmakta idi. Fakat şu öküz hesabı bir türlü zihninden çıkmıyor idi. Koca İmam’dan gündeliği yarım mut zahireye ödünç aldığı öküzler gibi bir çift öküze kendisinin de sahip olması halindeki saadetini düşünmekte idi. Ah bir çift, bir çift! Bu hayvanları ne kadar sevecek idi. Yazın yaylaya çıkarken eskisi gibi “hayvansız” olarak gitmeyecek, bir çift güzel öküzü önüne katarak köy halkının arasında sevinçten şarkı söyleye söyleye yürüyecek idi. Bu saadetin hülyasına dalmış olduğu halde işinde makina gibi habersiz devam etmekte idi. Fakat hayalleri üzerinde bir karaltı peyda oldu: Para! Bunun için yirmi mecid olsun lazım idi. Ah, bu yirmi mecidi nerden bulmalı?
Açıklama
Bu alıntı, Karabibik’in olay örgüsünü oluşturan sürecin sonunda söylenir. Karabibik, kızı Huri’yi “Sarı Simayıl” ile evlendirip onun öküzlerini bedava kullanma hayalleri kurmuştur. Ancak Sarı Simayıl’ın başkası ile evlenmesi nedeniyle bu hayal suya düşer. Yine de bir öküz alma hayalinden vazgeçmeyen Karabibik, parası olmadan bunu nasıl başarabileceğini düşünmeye başlar. Romanın ilerleyen bölümleri de Karabibik’in bir çift öküz alma çabasını konu alır.
Ee gayri ni hal edelim, kader değilmiş. Herkes işinin başına gitti. Karabibik çitini bitirmeye uğraşmakta idi. Fakat şu öküz hesabı bir türlü zihninden çıkmıyor idi. Koca İmam’dan gündeliği yarım mut zahireye ödünç aldığı öküzler gibi bir çift öküze kendisinin de sahip olması halindeki saadetini düşünmekte idi. Ah bir çift, bir çift! Bu hayvanları ne kadar sevecek idi. Yazın yaylaya çıkarken eskisi gibi “hayvansız” olarak gitmeyecek, bir çift güzel öküzü önüne katarak köy halkının arasında sevinçten şarkı söyleye söyleye yürüyecek idi. Bu saadetin hülyasına dalmış olduğu halde işinde makina gibi habersiz devam etmekte idi. Fakat hayalleri üzerinde bir karaltı peyda oldu: Para! Bunun için yirmi mecid olsun lazım idi. Ah, bu yirmi mecidi nerden bulmalı?
Açıklama
Bu alıntı, Karabibik’in olay örgüsünü oluşturan sürecin sonunda söylenir. Karabibik, kızı Huri’yi “Sarı Simayıl” ile evlendirip onun öküzlerini bedava kullanma hayalleri kurmuştur. Ancak Sarı Simayıl’ın başkası ile evlenmesi nedeniyle bu hayal suya düşer. Yine de bir öküz alma hayalinden vazgeçmeyen Karabibik, parası olmadan bunu nasıl başarabileceğini düşünmeye başlar. Romanın ilerleyen bölümleri de Karabibik’in bir çift öküz alma çabasını konu alır.
Alıntı #2, Sayfa 15:
Andreya’nın mağazasına gittiği zaman bilmem ne kadar çentik saymıştı, kırk mı elli mi, bilemiyor gayrı kim. Ah, hocalar gibi yazıp okuma bilmemek ne kadar fena. Mah işte ne kadar borç vardır insan bilmez ki; keşke kızan iken mektebe gitseydi! O vaktin behrinde de köyde bir hoca var mıydı ya!
Açıklama
Karabibik, öküz alma hesapları yaparken Tüccar Andreya'ya olan borçlarını düşünür. Bu düşüncelerin sonunda eğitimli olmadığı için, okuma yazma bilmediği için üzülmesi; romanın ilerleyen bölümlerinde de karşımıza çıkacak bir düşüncedir. Her ne kadar bu konu rahatlıkla Karabibik'in "öküz alma" isteğine bağlansa da bu yıllarda Beymelek Köyü'nde yaşayan bir köylünün okuma yazma bilmediği için üzülmesi çok doğal bir durum olmayabilir.
Benzer bir durum, Alıntı 4'te de karşımıza çıkar.
Andreya’nın mağazasına gittiği zaman bilmem ne kadar çentik saymıştı, kırk mı elli mi, bilemiyor gayrı kim. Ah, hocalar gibi yazıp okuma bilmemek ne kadar fena. Mah işte ne kadar borç vardır insan bilmez ki; keşke kızan iken mektebe gitseydi! O vaktin behrinde de köyde bir hoca var mıydı ya!
Açıklama
Karabibik, öküz alma hesapları yaparken Tüccar Andreya'ya olan borçlarını düşünür. Bu düşüncelerin sonunda eğitimli olmadığı için, okuma yazma bilmediği için üzülmesi; romanın ilerleyen bölümlerinde de karşımıza çıkacak bir düşüncedir. Her ne kadar bu konu rahatlıkla Karabibik'in "öküz alma" isteğine bağlansa da bu yıllarda Beymelek Köyü'nde yaşayan bir köylünün okuma yazma bilmediği için üzülmesi çok doğal bir durum olmayabilir.
Benzer bir durum, Alıntı 4'te de karşımıza çıkar.
Alıntı #3, Sayfa 16
Şimdi Gülsüm Hatun bunak koca karının birisidir fakat Huri'yi öz vâhid kızı gibi sever. Süt babası Halil Hoca’nın elli dönüm bir tarlası, bir çift öküzü, bir çift camızı, bir sıpası, birisi yaylada birisi burada iki kârgir damı ve rivayete göre elbisesinin kim bilir neresinde saklı bir kaç bin kuruşu vardır. Fakat hiç evladı yokdur. Huri’yi kendisine bir evlad, bir varis olmak üzere sevmektedir. Kim bilir belki ölmezden evvel bu mallardan birazını Huri’in üstüne çevirtir. Hatta geçenlerde Huri, Gülsüm’ün ağzından bu ümidi okşar bir kaç söz de işitmişdir. Ah sahih çıksa, sahih çıksa...
Açıklama
Karabibik'in kızı Huri'ye yaklaşımı sadece öküz alma konusunda değil genel olarak da maddi konularla ilgilidir. Onu öküzlerini kullanabileceği varlıklı biriyle evlendirme düşüncesinin yanı sıra Karabibik, Huri sayesinde sahip olabileceği mirasın da hayalini kurar.
Şimdi Gülsüm Hatun bunak koca karının birisidir fakat Huri'yi öz vâhid kızı gibi sever. Süt babası Halil Hoca’nın elli dönüm bir tarlası, bir çift öküzü, bir çift camızı, bir sıpası, birisi yaylada birisi burada iki kârgir damı ve rivayete göre elbisesinin kim bilir neresinde saklı bir kaç bin kuruşu vardır. Fakat hiç evladı yokdur. Huri’yi kendisine bir evlad, bir varis olmak üzere sevmektedir. Kim bilir belki ölmezden evvel bu mallardan birazını Huri’in üstüne çevirtir. Hatta geçenlerde Huri, Gülsüm’ün ağzından bu ümidi okşar bir kaç söz de işitmişdir. Ah sahih çıksa, sahih çıksa...
Açıklama
Karabibik'in kızı Huri'ye yaklaşımı sadece öküz alma konusunda değil genel olarak da maddi konularla ilgilidir. Onu öküzlerini kullanabileceği varlıklı biriyle evlendirme düşüncesinin yanı sıra Karabibik, Huri sayesinde sahip olabileceği mirasın da hayalini kurar.
Alıntı #4, Sayfa 27 - 28:
Yani Karabibik’in anlayacağı sabahleyin şöyle bir “piyasa”. Karabibik hâlâ alık alık bakmakta idi. İşte bunlar hep aklının ermediği yeni icad şeyler. Eee ayol! Okumuşluk başka şey, adam böyle çelebi sözler öğrenir... Hey gidi cahillik hey!.. Kendisi, Karabibik çocuk iken şimdiki gibi okumak yazmak olsaydı. Hey gidi hey! Hoca olur, dünyayı Konya’yı öğrenir idi. Eee gayri ne yapalım? İşte böyle...
Açıklama
Karabibik borç almak için Tüccar Andreya'nın yaşadığı Temre Köyü'ne gittiğinde eğitim ile ilgili önemli bir alıntı daha karşımıza çıkar. Bu köyde yaşayanların kendisine söylediği "promenad" (gezinti) kelimesini anlamayan Karabibik, aklından bu cümleleri geçirir.
İkinci alıntıda olduğu gibi burada da bir aydın - köylü karşılaştırması yapılabilir. Bunlar, 1800'lü yılların sonunda Beymelek Köyü'nde yaşayan Karabibik'in düşünebileceği şeyler midir; yoksa bu romanı kaleme alan "aydın"ın bir köylüde gördüğü eksiklikler mi?
Yani Karabibik’in anlayacağı sabahleyin şöyle bir “piyasa”. Karabibik hâlâ alık alık bakmakta idi. İşte bunlar hep aklının ermediği yeni icad şeyler. Eee ayol! Okumuşluk başka şey, adam böyle çelebi sözler öğrenir... Hey gidi cahillik hey!.. Kendisi, Karabibik çocuk iken şimdiki gibi okumak yazmak olsaydı. Hey gidi hey! Hoca olur, dünyayı Konya’yı öğrenir idi. Eee gayri ne yapalım? İşte böyle...
Açıklama
Karabibik borç almak için Tüccar Andreya'nın yaşadığı Temre Köyü'ne gittiğinde eğitim ile ilgili önemli bir alıntı daha karşımıza çıkar. Bu köyde yaşayanların kendisine söylediği "promenad" (gezinti) kelimesini anlamayan Karabibik, aklından bu cümleleri geçirir.
İkinci alıntıda olduğu gibi burada da bir aydın - köylü karşılaştırması yapılabilir. Bunlar, 1800'lü yılların sonunda Beymelek Köyü'nde yaşayan Karabibik'in düşünebileceği şeyler midir; yoksa bu romanı kaleme alan "aydın"ın bir köylüde gördüğü eksiklikler mi?
