Yaşar Kemal’in meşhur romanlarından Ağrıdağı Efsanesi, Ağrıdağı’nda yaşayan Ahmet’in evinin kapısında güzel bir kır at bulmasıyla başlar. Bölgenin töresine göre bu at Ahmet’e haktan gelmiştir ve onu geri vermesi mümkün değildir.  
 
Fakat bu gelenek, atın sahibi Mahmut Paşa tarafından önemsenmez. Bir Osmanlı Paşası olan Mahmut Paşa, yerel gelenekleri göz ardı eder ve atını geri almaya çalışır.
 
Yaşar Kemal’in şiirsel, destansı bir dille yazdığı Ağrıdağı Efsanesi, Ahmet ile Mahmut Paşa arasındaki çekişmeyi bir masal gibi okuyucuya aktarır ve bunu yaparken, önemli tarihi, kültürel ve edebi mesajlar da verir.