Kemal Tahir’in en çok okunan romanlarından “Esir Şehrin İnsanları”nın devamı, “Esir Şehrin Mahpusu”, doğrudan bir önceki romanın bittiği noktada başlar.
 
Hiç beklemediği halde hapse atılan ve yedi yıllık cezaya çarptırılan ana karakter Kamil Bey, artık hukuki olarak serbest kalmasının mümkün olmadığını bilmektedir. Tek umudu, desteklediği Milli Mücadele hareketinin Anadolu’da zafer kazanması ve kendisi gibi Mustafa Kemal Paşa lehine oldukları için hapse atılanların serbest bırakılmasıdır.
 
Esir Şehrin Mahpusu, Kamil Bey’in yalnız başına, görece rahat bir şekilde yaşadığı, kitap okuyup resimler yapabildiği Bekir Ağa Koğuşu’nda devam edecekmiş gibi gözükür. Fakat romanın ilk sayfalarında Sultanahmet’teki tevkifhaneye nakledilmesi, romanın asıl kurgusunu da belirler.  
 
Bir yandan artık sıkı sıkıya bağlandığı Milli Mücadele’den olumlu haberler almayı uman Kamil Bey, diğer taraftan halkın daha önce hiç tanımadığı bir yüzüyle aynı çatı altında yaşamaya çalışır.
 
Yaklaşık iki yıllık bir süreyi konu alan ilk romanın aksine, “Esir Şehrin Mahpusu” Kamil Bey’in hayatında sadece birkaç haftayı anlatır ve yazar bu süreçte yaşanan olaylardan çok Kamil Bey’in düşüncelerine, hissettiklerine ve etrafındakilerle yaptığı konuşmalara odaklanır. Diğer mahkumlarla yapılan bu konuşmalar, roman hiçbir zaman tevkifhane sınırlarının dışına çıkmasa da, dönemin İstanbul’unun pek çok farklı özelliğinin okuyucuya tanıtılmasını sağlar.

Serinin bir önceki romanı için: Esir Şehrin İnsanları
Serinin bir sonraki romanı için: Yol Ayrımı