Özet
Detaylı Özet
Ana Hatlar
Birinci Kısım: Medarı Maişet Motoru
Burgazada’da yaşayan ve yıllardır zor işlerde, çok az para kazanarak yaşayan Ali Rıza, kızı Melek’i adanın Rum berberi Dimitro’nun yanına çırak olarak vermeye karar verir.
Melek ve Ali Rıza bu fikre alışırken, Ali Rıza’nın yıllar önce evlat edindiği Hikmet de ada civarında balıkçılık yapmakta, Medarı Maişet motoru isimli bir motorla sürekli denize açılmaktadır. Ali Rıza’nın, Burgazada yakınlarındaki ıssız Kaşıkadası’na yerleşme fikri, Hikmet’e çocukluğunda bu adaya gittiği günleri hatırlatır.
İkinci Kısım: Yolculukta
İstanbul’da, Maçka semtinde oturan iyi halli bir ailenin oğlu Fahri, evdeki hizmetçi Zehra ile fazla yakınlaştığı için ailesi tarafından amcasının yanına gönderilir. Trende bir dalgıç olan Ragıp ile tanışan, onun hikayelerini dinleyen Fahri, indiği istasyondan amcasının yaşadığı yere kadar yürüyerek gider, yol boyunca çocukluğunu geçirdiği bu yerle ilgili düşüncelere dalar.
Amcasının yaşadığı kasabada bir süre kalan Fahri, tamamen buraya yerleşmeyi bile düşünür, ancak hastalanınca, İstanbul’a geri döner.
Üçüncü Kısım: Berber Dükkanının Açılma Merasimi
Aradan geçen sürede kendi dükkanını açan Melek, buraya müşteri çekmeye çalışmaktadır.
Bu sayede tanıştığı kişilerden biri de, hastalığı nedeniyle, temiz hava almak için adaya gelen Fahri olur. Genç adamla ile kısa sürede yakınlaşan Melek, Fahri'nin çok ateşi olduğu için bir geceyi onun odasında, ona bakarak geçirir, ancak bu durum, hakkında bir sürü dedikodunun çıkmasına yol açar.
Özellikle babası Ali Rıza ve Hikmet’i fazlasıyla sinirlendiren bu durum, Fahri’nin nişanlanma düşüncesini açıklamasıyla yatışır. Ancak içten içe Melek’i seven Hikmet, bu haberi aldıktan sonra adadan ayrılır.
Dördüncü Kısım: Birtakım İnsanlar
Fahri’nin hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmesi, bu nişanlanma fikrini suya düşürür. “Namusunu temizleyemeyeceği” için üzülen Ali Rıza, öfkeyle Melek’in dükkanını yerle bir eder ve Melek adadan ayrılıp İstanbul’a yerleşir.
Bu arada adadan ayrılan, kimsenin yaşamadığı Kaşıkadası’nda bekçilik yapmaya başlayan Hikmet, İstanbul’a gidip geldiği sırada etrafında kimsesiz, işsiz insanlardan oluşan dört kişilik bir grup kurar. Balıkçılık yaparak geçinmeye başlayan bu kişilerin ilk günlerde yaşadığı maddi sıkıntılar, kısa süre sonra her gece içkili, kebaplı yemeklere imkan tanıyacak şekilde atlatılır.
Ancak, Hikmet’in de tahmin ettiği gibi, bu paraları sağlayan balıkçılık değildir. Kendisiyle birlikte getirdiği kişilerin, yakındaki adalarda hırsızlık yaptığı anlaşılınca, Hikmet ve arkadaşları polis tarafından tutuklanır ve hapse atılır. Sarhoşken çıkardığı olaylar nedeniyle tutuklanan Ali Rıza, Hikmet’le hapishanede tekrar bir araya gelir.
Burgazada’da yaşayan ve yıllardır zor işlerde, pislik içinde, çok az para kazanarak yaşayan Ali Rıza, kızı Melek’i adanın Rum berberi Dimitro’nun yanına çırak olarak vermeye karar verir. Amacı, Melek’in bir berber dükkanı açıp onu yoksul hayatından kurtarmasını sağlamaktır.
Melek Dimitro’ya çıraklık yaparken, ailesi de günlük yaşantısını sürdürmeye devam eder. Kızının çıraklığı vesilesiyle Dimitro ile daha yakın hale gelen Ali Rıza, onun yılbaşında verdiği yemeğe katılır. Ali Rıza’nın yıllar önce evlat edindiği Hikmet ise, Medarı Maişet isimli motorda çalışmakta, sık sık denize açılmaktadır.
Kendisi de denize açıldığı bir gün, Burgazada’nın yakınındaki Kaşıkadası’nda kullanılmayan bir yapı olduğunu gören Ali Rıza, kimsenin kendisine bir şey demeyeceğini düşünerek bir süre burada kalmaya karar verir. Çocukluğunda arkadaşlarıyla buraya gelen Hikmet, Kaşıkadası’nda kaldığı sürede bu günleri hatırlar.
İkinci Kısım: Yolculukta
İstanbul’da, Maçka’da oturan ve Edebiyat Fakültesi’nde okuyan Fahri, ailesinin isteği ile yaz tatilini amcasının yaşadığı kasabada geçirecektir. Zira, son günlerde kendisi ile evin hizmetçisi arasında bir şeyler yaşandığı hissedilmiş, ailesi “bir kaza çıkması” korkusuyla onu evden uzaklaştırmaya karar vermiştir.
Amcasının yaşadığı kasabaya trenle giden Fahri, yolda Erzurumlu bir dalgıç olan Ragıp ile konuşur. Ragıp, ona biraz da abartılı olan dalgıçlık anılarını anlatır.
İndiği istasyondan amcasının evine kadar yürüyen Fahri, yolda geçtiği bölgeler ile ilgili bildiklerinden yola çıkarak düşüncelere dalar. Kasabada Fahrettin Asım isimli biriyle arkadaşlık kurup, bir süre için buraya tamamen yerleşmeyi düşünse de, hastalanması onun tekrar İstanbul’a dönmesine yol açar.
Üçüncü Kısım: Berber Dükkanının Açılma Merasimi
Geçen sürede Dimitro’nun yanında berberliği öğrenen Melek, biriktirdiği paralarla kendi dükkanını açmayı başarmıştır. Buraya sürekli müşteri çekmeye çalışan Melek, bir gün böyle bir çaba sırasında Fahri ile tanışır.
Bir gece, Fahri’nin yorgun ve tuhaf halinden şüphelenmesi, onun berber dükkanının da kısa ömürlü olmasına yol açar. Fahri’nin yanına gittiğinde onun kırk derece ateşle yattığını gören Melek, geceyi onunla birlikte geçirir, ancak tamamen iyi niyetle yaptığı bu davranış, adada kendisiyle ilgili ciddi dedikoduların çıkmasına yol açar.
Bu durum önce babası Ali Rıza’nın, daha sonra da olay yaşandığı sırada denizde olan Hikmet’in kulağına gider. Ancak Hikmet, Fahri ile yüzleşmeye gittiğinde onun kibar tavrını ve Melek ile nişanlanmak istediğini görür. Melek’i sevdiği ima edilen Hikmet, bu durumu kabullenir, ancak adadan ayrılmaya karar verir.
Dördüncü Kısım: Birtakım İnsanlar
Verilen söze karşın, Fahri’nin hayatını kaybetmesi, bu nişanlanmanın gerçekleşmesine engel olur. Her şeyden çok “namusunu temizleyemeyeceği için” üzülen Ali Rıza, öfkeyle kızının dükkanını dağıtır ve Melek de adadan ayrılarak İstanbul’a yerleşir.
Artık Burgazada’da kalmak istemeyen Hikmet, daha önce Ali Rıza ile birlikte yaşadıkları Kaşıkadası’nda bekçilik yapmaya karar verir. Bunun için bir önceki bekçi Hırant ile konuşan ve işe başlayan Hikmet, aylığını almak için İstanbul’a gelip gittiği günler dışında yalnız yaşamaya başlar.
Yine İstanbul’da, hem Melek’in yeni çalıştığı berber dükkanını gören, hem de kimsesiz, işsiz gençlerden bir grup toplayarak kendisiyle birlikte Kaşıkadası’nda kalmaya götüren Hikmet, onlarla birlikte balıkçılık yaparak geçinme hayalleri kurar.
İlk günlerde ciddi maddi sıkıntılar çeken Hikmet, Mustafa, Recep ve Hasan, daha sonra her gece ziyafetleri andıran sofralarda yemek yemeye başlar. Bu paranın sadece balıktan kazanılmasına hayret eden Hikmet, sonunda endişelerinde haklı çıkar. Zira, Kaşıkadası’na gelen polisler, yakındaki adalarda yapılan soygunların bu gençler tarafından düzenlendiğini anlamıştır.
Hikmet, bu olaylardan habersiz olmasına karşın arkadaşlarıyla birlikte hapse atılır. Sarhoşken yaptıkları nedeniyle tutuklanan Ali Rıza’nın da hapse atılması, bu iki karakterin bir kez daha bir araya gelmesini sağlar ve roman da hapishanede bu ikilinin bir konuşmasıyla sona erer.
Birinci Kısım: Medarı Maişet Motoru
Dimitro’nun Dükkanı – “Kondos” Ali Rıza – Kızını çırak verme düşüncesi – Ada’da Çıraklık – Dimitro’nun teklifi kabul etmesi – Yanko’da Şarap – Melek ile konuşma – Melek’in düşünceleri – Ali Rıza’nın düşünceleri, geçmişi, anıları – Hikmet – Medarı Maişet Motoru – Ruhi Kaptan – Motorun işlevleri – Torik Avı – Satılmayan balıklar – Rakı – İtalyan gemilerine balık – Dimitro ve Melek – Dimitro’nun anıları – Dimitro ve Fotika – İlk Evlilik – Ada, ikinci evlilik – Yahudi kız – Dimitro’nun yılbaşı yemeği – Melek’in yabancılığı – Rafet Reis ve Ali Rıza arasında yaşananlar – Nisan sabahı Zargana avı – Kaşıkadası – Hikmet: Hikmet, Odisiya ve İdris – Kaşıkadası’ndaki anılar – İdris ve Odisiya’nın değişimi
İkinci Kısım: Yolculukta
Maçka – Evin hizmetçisi Zehra – Zehra, Fahri, Arslan – Fahri’yi amcasının evine gönderme kararı – Tren, Erzurumlu Dalgıç Ragıp – Dalgıçlık anıları, abartılar, altın kaşıklar, inme inen dalgıç Hüsnü – Ragıp’ın düşünceleri – Arifiye Durağı – Fahri’nin aşık olduğu kız – Yürüyüş – Köprü: Hikayeler, Nuh Bey, Define Avı – Fahri’nin mektubu – Kasabada kalma fikri – Fahrettin Asım – Fahri’nin hastalığı
Üçüncü Kısım: Berber Dükkanının Açılma Merasimi
Melek’in heyecanı – İstanbul’daki durum – Fahri’nin Ada’ya gelişi – Melek’in dükkanı – Fahri’nin adadaki sıkıntısı – Melek ile tanışma – Fahri’nin hastalığı – Melek’in yardımı, geceyi yanında geçirmesi – Ali Rıza’nın öfkesi – Adadaki insan tipleri, balıkçılar – Hikmet’in dönüşü, Fahri ile tanışması – Hikmet’in Ada’dan ayrılışı
Dördüncü Kısım: Birtakım İnsanlar
Fahri’nin ölümü – Melek’in hissettikleri – Ali Rıza’nın öfkesi, berber dükkanını dağıtması – Melek’in İstanbul’a gidişi – Hikmet: Kaşıkadası’nda bekçilik – İstanbul’da Melek’le karşılaşma – Nişanlısı: Şoför Ali – Kaşıkadası’nda Hayat – İstanbul’daki gece – Mustafa – Mustafa ve Hasan Kaptan: Hasan Kaptan’ın Mustafa’ya yaptıkları – Mustafa ve Hikmet – Uyuyan genç – “Hikmet, Recep, Çıngırak Hasan, Mustafa” ve Marika – Birlikte balıkçılık – Maddi sıkıntılar – Bir anda gelmeye başlayan para – Polisler – Köşk soygunları haberi – Hapis – Ali Rıza
Dimitro’nun Dükkanı – “Kondos” Ali Rıza – Kızını çırak verme düşüncesi – Ada’da Çıraklık – Dimitro’nun teklifi kabul etmesi – Yanko’da Şarap – Melek ile konuşma – Melek’in düşünceleri – Ali Rıza’nın düşünceleri, geçmişi, anıları – Hikmet – Medarı Maişet Motoru – Ruhi Kaptan – Motorun işlevleri – Torik Avı – Satılmayan balıklar – Rakı – İtalyan gemilerine balık – Dimitro ve Melek – Dimitro’nun anıları – Dimitro ve Fotika – İlk Evlilik – Ada, ikinci evlilik – Yahudi kız – Dimitro’nun yılbaşı yemeği – Melek’in yabancılığı – Rafet Reis ve Ali Rıza arasında yaşananlar – Nisan sabahı Zargana avı – Kaşıkadası – Hikmet: Hikmet, Odisiya ve İdris – Kaşıkadası’ndaki anılar – İdris ve Odisiya’nın değişimi
İkinci Kısım: Yolculukta
Maçka – Evin hizmetçisi Zehra – Zehra, Fahri, Arslan – Fahri’yi amcasının evine gönderme kararı – Tren, Erzurumlu Dalgıç Ragıp – Dalgıçlık anıları, abartılar, altın kaşıklar, inme inen dalgıç Hüsnü – Ragıp’ın düşünceleri – Arifiye Durağı – Fahri’nin aşık olduğu kız – Yürüyüş – Köprü: Hikayeler, Nuh Bey, Define Avı – Fahri’nin mektubu – Kasabada kalma fikri – Fahrettin Asım – Fahri’nin hastalığı
Üçüncü Kısım: Berber Dükkanının Açılma Merasimi
Melek’in heyecanı – İstanbul’daki durum – Fahri’nin Ada’ya gelişi – Melek’in dükkanı – Fahri’nin adadaki sıkıntısı – Melek ile tanışma – Fahri’nin hastalığı – Melek’in yardımı, geceyi yanında geçirmesi – Ali Rıza’nın öfkesi – Adadaki insan tipleri, balıkçılar – Hikmet’in dönüşü, Fahri ile tanışması – Hikmet’in Ada’dan ayrılışı
Dördüncü Kısım: Birtakım İnsanlar
Fahri’nin ölümü – Melek’in hissettikleri – Ali Rıza’nın öfkesi, berber dükkanını dağıtması – Melek’in İstanbul’a gidişi – Hikmet: Kaşıkadası’nda bekçilik – İstanbul’da Melek’le karşılaşma – Nişanlısı: Şoför Ali – Kaşıkadası’nda Hayat – İstanbul’daki gece – Mustafa – Mustafa ve Hasan Kaptan: Hasan Kaptan’ın Mustafa’ya yaptıkları – Mustafa ve Hikmet – Uyuyan genç – “Hikmet, Recep, Çıngırak Hasan, Mustafa” ve Marika – Birlikte balıkçılık – Maddi sıkıntılar – Bir anda gelmeye başlayan para – Polisler – Köşk soygunları haberi – Hapis – Ali Rıza
