Özet
Detaylı Özet
Ana Hatlar
Galiz Kahraman'da olaylar sıralı bir şekilde sunulur, ancak roman İdris Amil'in başından geçen pek çok olayı anlattığı için, kısa bir özetin tüm detayları kapsaması mümkün değildir.
Roman merkeze sıradan, çirkin, yalnızca kendi çıkarlarını düşünen; ancak kendisine hayran olan İdris Amil’i yerleştirir. İdris Amil, benzer bir ilgiyi kadınlardan göremediği için, önce onları etkilemek için “kabadayı” olmaya çalışır, bu planı başarısız olunca da şair olmaya karar verir.
Şair olmak için gittiği – ve daha sonra dolandırıcı hocaları nedeniyle polis baskını ile kapatılan – Müellif Kursu, ona bu kariyerinde fazla kapı açmaz. İdris Amil’in buradan tek kazancı, sürekli “enayi” diyerek dalga geçtiği Efgan Bakara ile tanışması olur.
İdris Amil, hayatının bu döneminde kadınlarla da çeşitli ilişkiler kurmaya başlar. Önce dayısının zoruyla çalıştığı Abanoz Sokak’ta tanıştığı Handan isimli bir kadınla evlenmenin kıyısından döner, daha sonra da Remzi isimli bir kabadayının ikiz kardeşi Remziye ile zorla evlendirilir. Ancak bu evlilik, düğün sırasında Remzi’nin öldürülmesinden sonra oldukça kısa sürer: Remziye, düğünün ardından kaçarak baş fedaisi ile birlikte yaşamaya başlar.
Remziye’ye karşı hiçbir şey hissetmeyen İdris Amil bu duruma üzülmese de, ondan – tıpkı baş fedaiye benzeyen – bir oğlu olduğunu öğrenir.
İdris Amil’in hayatındaki dönüm noktalarından bir tanesi, ailesinin tuttuğu bir takside uğradığı hırsızlık olur. Hırsızlığı kendisi için ideal bir kariyer olarak gören ana karakter, hırsızların lideri Muhtar ile tanışır ve onun için Aksaray’daki bir evi soymakla görevlendirilir.
İdris Amil bu görev sırasında yakalanınca, ev sahibi Müteahhit için çeşitli işler yapmak zorunda kalır, hatta onun çirkin ve şişman kızı Dilara’yla evlenmek için söz verir. Gerçekte aşık olduğu Dilara’nın kız kardeşi Mualla olduğu için, onun başka talipleriyle yakınlaşmasını engellemeye çalışır; bu amaçla hem kendi dayısına, hem de Efgan Bakara’ya çeşitli kazıklar atar.
Bu iki karakterin Mualla’yla yakınlaşmasını engellese de, İdris Amil’in onunla birlikte olma planını başarısızlığa uğratan da kendisi olur. Başka yazarların romanlarını kendisi yazmış gibi yeniden basmayı planlayan İdris Amil, bu projeye sponsor olan Muhtar romanları kendi adıyla yayımlatınca bir anda ortada kalır. Bu romanların yazarı olarak kazandığı ün, Muhtar’ın Mualla ile bir ilişki yaşamasını sağlar, İdris Amil ise ondan aldığı parayla Müteahhit’in onayını almayı başarsa da, Mualla’dan uzaklaşmış olur.
Romanın sonunda, gidecek yeri ve yapabilecek bir şeyi kalmayan İdris Amil, Muhtar’ın talebi doğrultusunda hırsız camiasının bir geleneğini yerine getirir ve işlemediği bir suç için hapse girmeyi kabul etmek zorunda kalır. Roman, trende İdris Amil’i gören bir antropoloğun şaşkınlığı ile sona erer: Yıllar boyunca binlerce insanın fotoğrafını çeken antropolog, 10.000 insanın resmini üst üste koyup ortaya çıkan sureti tek bir görsel haline getirmiştir – ve İdris Amil’in yüzünün bu “en ortalama insan” yüzüyle birebir aynı olması ona büyük bir şok yaşatır.
Galiz Kahraman'da olaylar sıralı bir şekilde sunulur, ancak roman İdris Amil'in başından geçen pek çok olayı anlattığı için, kısa bir özetin tüm detayları kapsaması mümkün değildir.
İdris Amil, bir taraftan bunun için yazıldığı yazarlık kursuna devam ederken, bir taraftan da “ailenin yegane delisi” olan Dayısının evlerine gelişi ile uğraşır. Kumarbaz ve alkolik olan Dayısının davranışlarını kontrol altında tutan cihaza pil alması için verilen parayı kendi borçlarını ödemek için kullanan İdris Amil, bu sebeple dayısının zor durumda kalmasına yol açar ve genelevlerin bulunduğu Abanoz Sokak’ta bir işte çalışmak durumunda kalır.
Bu sırada tanıştığı Handan adlı bir kadınla evlenmenin ucundan dönen İdris Amil, daha sonra şehrin büyük kabadayılarından biri olan Remiz’in ikiz kardeşi Remziye ile evlenir. Remziye, kardeşinin öldürüldüğü düğünden sonra kaçıp İdris Amil’den farklı bir evde taşınsa da, ikili Yaşar isimli bir çocuk sahibi olur; ancak Yaşar’ın İdris Amil’in değil, Remziye’nin baş fedaisinin oğlu olduğu ima edilir.[1]
Yeni karısından ayrı yaşayan İdris Amil, “sanatsal” çalışmalarına da devam eder. Dedesinin ceketinin içine kefen parası olarak diktiği altınları kullanarak bir aktörlük kataloğu için resim çektiren ana karakter, sık sık karşılaştığı Efgan Bakara ile arkadaşlık etmeyi de sürdürür. Bu sıralarda, Efgan Bakara’nın annesinin hayatını kaybetmesi ve gittikleri kursun – hoca bir dolandırıcı olduğu için – polis baskını ile kapatılması yaşanan önemli gelişmeler olur.
Meyhanede geçirdiği bir gecenin ardından Karaköy civarında yürüyen İdris Amil, içinde babası, dedesi ve dayısı da olan bir taksi tarafından alınır. Bu taksi ile evlerine doğru giderken koltuğun arkasından uzanan bir el ceplerini boşaltmaya başlayınca, taksicinin bagajında saklanan bir çocuğun buradan hırsızlık yaptığı anlaşılır. Suçu ortaya çıkan taksici, aileyi bedava taşımaya söz vererek kendini affettirmeye çalışsa da, İdris Amil bu yeni “kariyer fırsatından” etkilenir ve kendisi de hırsızlık yapmaya karar verir.
Taksici tarafından hırsızların lideri “Muhtar”a götürülen ana karakter, hırsızlar camiasına katılmak için Aksaray’da bir ev soymakla görevlendirilir. Bu görevi sırasında yakalandıktan sonra, hem ev sahibi tarafından cezalandırılır, hem de bir müteahhit olan ev sahibinin oraya inşaat yapabilmesi için dört yüz yıllık tarihi bir hamamı yakmak zorunda bırakılır.
Müteahhit’in İdris Amil’in hayatında oynadığı olumsuz rol, bununla da sınırlı kalmaz. İdris Amil, Müteahhit’e rehin bıraktığı kafa kağıdını geri almak için eve bir kez daha girmeye çalıştığında, onun şişman ve çirkin kızı Dilara’yı yatağında görür. Daha önce kimsenin bu şekilde görmediği kızının namusunu korumak için ikisinin evlenmek zorunda olduğunu açıklayan Müteahhit, rehin tuttuğu kafa kağıdının yanında bir de 20.000 liralık bir senet hazırlar ve İdris Amil’e imzalattığı bu senedi başlık parası olarak kabul eder.
Bundan sonra Müteahhit’in sözünden çıkamaz hale gelen “galiz” kahraman, aynı zamanda Dilara’nın genç ve güzel kız kardeşi Mualla’ya da büyük bir aşkla bağlanır. Ancak Mualla’nın tek talibi kendisi değildir. Son zamanlarda bir köfte arabası ile zengin olmanın hayallerini kuran dayısı da ona aşık olmuştur.
İdris Amil, dayısı ve Mualla arasındaki ilişkinin ciddileşmesini engellemek için, ailelerin tanışması amacıyla yapılacak toplantıyı engeller ve yalnız başına yakaladığı Müteahhit’e Yaşar’ı göstererek onun dayısının çocuğu olduğunu söyler. Bu gelişmenin ardından, Mualla ile dayısı arasındaki evlilik ihtimali ortadan kalkar ve Dayı Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesine kapatılarak romanın ilerleyişinden ayrılır.
İdris Amil, Müteahhit ve Mualla etrafında gelişen aşk ilişkileri.
Bunun üzerine dayısının köfte arabası fikrini de “ödünç alan” İdris Amil; tuhaf, cadıya benzer bir kadından kıyma alır ve yaptığı köftelere büyük bir talep olduğunu görür. Bu sayede eline para geçtikten sonra, Müteahhit’ten senedi almak yerine, kızı Dilara’yla evlenme sözünü gerçekleştirebilmek için ayrı yaşadığı karısı Remziye’den boşanmaya karar verir. Çok yaşlı bir avukatın – boşanmayı engellemek amacıyla vurulmasına rağmen – davayı üstlenmesi sayesinde bu amacına da ulaşan İdris Amil, yeniden bekar bir adam haline gelir.
Bu arada, romanın kahramanı ilk sayfalarda resmini gönderdiği aktörlük kataloğunun da sonuçlarını alır. Bir çekim için teklif alan İdris Amil, rolünün ne olacağını anlamadan teklifi kabul eder. Çekim gününün gelmesini beklerken Dilara ve Mualla ile birlikte İstiklal Caddesi’nde gezmeye başlayan kahramanımız, onları eğlendirmek için Efgan Bakara ile de tanıştırır, ancak genç adam ile Mualla arasında duygusal bir yakınlık başlar.
Yapılan çekim, kendisini Alman bir kadın rolünde kullandıkları için İdris Amil açısından bir hayal kırıklığı olur, hatta Türk erkeklerini öven “İris Amir”in büyük bir hayran kitlesi edinmesi, onun normalde gittiği kahve ve kıraathanelerden de uzaklaşmasına yol açar. Para kazanmak için başka bir yol arayan kahramanımız, bunun için daha önceden yazılmış meşhur kitapların isimlerini, karakterlerini ve mekanlarını değiştirerek yeniden basmaya karar verir.
Muhtar’ın sponsorluğunda başlayan bu süreç de, romanın ana karakteri için bir hüsrana dönüşür. Muhtar, İdris Amil’in kendi ismiyle yayımlamayı düşündüğü bu kitapları “Muhtar Lüpen” mahlası ile yayımlattığında, kitapların yakaladığı şöhretten faydalanan kişi de – okuma yazma bile bilmemesine karşın – kendisi olur.
Muhtar’ın bu başarısı, beklenmedik bir şekilde, Efgan Bakara ile Mualla’nın ilişkisini de etkiler. İstiklal Caddesi’nde Mualla ve Dilara’ya laf atan bir adamla kavga eden ve dayak yemesine karşın Mualla’nın takdirini kazanan Efgan, ona derin bir aşkla bağlanır. Bu akşı Yorgo’nun Meyhanesi isimli bir yerde oldukça yüksek sesle dile getiren Efgan’ın hisleri, İdris Amil’in de kulağına gider.
Aşık olduğu Mualla’yı kaybetme korkusu ile, Efgan’a Mualla’nın ağzından bir mektup yazan İdris Amil, onun Mualla’yı kaçırmaya kalkmasına sebep olur. Genç adam, Mualla’nın camına ulaşmayı başarsa da, aldığı cevap ile büyük bir hüsran yaşar: Mualla, sevdiği kitapları yazan Muhtar Lüpen’e aşık olmuştur.
Bu hayal kırıklığının ardından, Efgan Bakara kazandığı burs ile Zürih Üniversitesi’ne gider ve romandan ayrılır.
İdris Amil’in aşk hayatı da benzer şekilde olumsuz yönde ilerler. Amerikalı bir aktöre aşık olan Dilara, İdris Amil’i bırakarak kaçınca, Müteahhit İdris Amil’e namus cinayeti işlemek zorunda olduğunu, aksi takdirde 20.000 liralık senedin ücretini talep edeceğini söyler.
Bunu yapmak yerine senedi ödeyip hem Müteahhit’in gözüne girmeyi, hem de kızı Mualla ile evlenmeyi planlayan İdris, Mualla’yı Muhtar ile aynı evde görünce büyük bir şok yaşar. Muhtar’dan senedi ödeyecek kadar para aldıktan sonra, büyük bir hayal kırıklığı ile Müteahhit’in yanına gider.
Müteahhit’in gözüne girip Mualla’yla evlenmek için izin alma planı başarılı olsa da, İdris Amil gördüğü manzaradan sonra bu evliliği de kabul etmez ve mahallenin kabadayısı Yarma İskender’e güvendiği için Kasımpaşa’ya geri döner. Burada Yarma İskender’in de vurulmuş olduğunu görünce, artık gidecek ve saklanacak bir yeri kalmadığından, Muhtar’ın hırsızlar camiasına katıldığı günden beri yapmasını talep ettiği şeyi yapmaya karar verir.
Yapmadığı bir hırsızlık için hapse girmeyi kabul eden İdris Amil, cezaevine gittiği trende, kendisini görünce büyük bir şaşkınlık yaşayan bir antropologla karşılaşır. Yıllardır insanların resimlerini çeken antropolog, İdris Amil’in 10.000 insanın fotoğrafı üst üste konulup bastırıldığında ortaya çıkan suratın birebir aynısı olduğunu görmüştür.
[1] s. 60 – s. 62: Altmışıncı sayfada, Remziye’nin baş fedaisi tanımlanırken onun son derece kıllı bir adam olduğu açıklanır. Yaşar da, doğduğu günlerde bile “siyah kundağa sarıldığı” zannedilecek kadar kıllı bir çocuktur.
Aynı zamanda, Remziye’nin baş fedaisi geçmişte on yedi kurşunla vurulmuş olmasına rağmen hayatta kalmak gibi bir tıp mucizesi gerçekleştirmiştir. Doktorlar, bunun sebebinin vurulan adamın kanındaki “Rhesüs Faktörünün” normalin yedi misli olması ile alakalı olduğu sonucunu çıkarır. Romanın 112. sayfasında, üç yaşında bir çocuk için devasa boyutlarda olan Yaşar’ın gelişimi de, kanındaki “Rhesüs faktörünün ziyade olması” ile açıklanır.
Aynı zamanda, Remziye’nin baş fedaisi geçmişte on yedi kurşunla vurulmuş olmasına rağmen hayatta kalmak gibi bir tıp mucizesi gerçekleştirmiştir. Doktorlar, bunun sebebinin vurulan adamın kanındaki “Rhesüs Faktörünün” normalin yedi misli olması ile alakalı olduğu sonucunu çıkarır. Romanın 112. sayfasında, üç yaşında bir çocuk için devasa boyutlarda olan Yaşar’ın gelişimi de, kanındaki “Rhesüs faktörünün ziyade olması” ile açıklanır.
Nida – Kasımpaşa – “Efendimiz:” İdris Amil Hazretleri – Sünnetli doğum – Kısa Boy – Kadınlarla ilişkiler – Cetvel, kabadayılık – Yarma İskender ile tanışma isteği – Sultanahmet Hapishanesi – Bayılma, hapishaneden çıkış – Kadınları etkilemenin yolu: Şiir
Avrupalı Filozofların hataları – İdris Amil’in kendine hayranlığı – Beyoğlu’ndaki kız – İdris Amil’in kaçışı – İdris Amil’in dayısı – Dayısının deliliği - Cihaz – Cihazın biten pilleri – İdris Amil’in pil alması için verilen parayı harcaması – Kumar borcu – Abanoz Sokak’taki iş – Handan – Handan’ı istemeye gidiş – Handan’ın babası – Dayıyı işaret
Hayatı şiirden kazanma kararı – Yazarlık okulu – Hoca – Sınıftaki konuşmalar – Efgan Bakara – Beyoğlu – Viski çalma çabası – Dayak – Profesör Hanım – Efgan Bakara’nın Beyoğlu’na gidişi – İdris Amil’e ders anlatma niyeti – Çalışma koşulları: Kölelik, mülkiyet, Artist ajansı – 30 Liralık ücret – Dedesinin kefen parası
Ümmü Gülsün Kıraathanesi – Genç romancının anlattıkları – Sinema artist kataloğu – Annesinin İdris Amil’i evlendirme isteği – Yarma İskender Abi – Yenge – Nikah ve düğün – Remiz’in öldürülmesi – Çatışma, Remziye’nin kaçışı – Kabadayıların başına geçme – İdris Amil’in öoğlu – Oğlunun gariplikleri
İstiklal Caddesi – Efgan Bakara ile karşılaşma – Efgan Bakara’nın evi - Kurs – Mektup – Polis – Efgan Bakara: Roman üzerine görüşleri – Efgan Bakara’nın annesinin ölümü – Meyhanede: İdris Amil, kurstan arkadaşlar ve şair – Kültür Kıraathanesi
Taksi: Baba, Dede, Dayı – Taksi şoförünün hırsızlığı, bagajdaki çocuk – İdris Amil’i Muhtar’a götürme – Muhtar: Hırsızlık, camia, camiyaya giriş – kriterler ve görevler – Aksaray: Hırsızlık imtihanı – Yakalanma – Yakılan hamam – Eve dönüş – Dayının aşkı – Ümmü Gülsün Kıraathanesi – Edebiyat teorisi, Efgan Bakara’nın yorumları – Efgan Bakara’yı kovalama – Müteahhit’in kızı, kızla evlenme sözü – Dayının köfte arabası – İdris Amil’in üzüntüsü, stresi - Dayının sevgilisi: Mualla, Dilara’nın kardeşi – Yaşar, ukulele – Yaşar’ın müzik kabiliyeti
Müteahhit ile tanışma günü – Telgraf – İdris Amil’in Müteahhit ile konuşması – Yalanalar – Dayının delirmesi – Müteahhit’in adamlarının tehdidi – Köftecilik – Köfte için kıyma (cadı) – Köftelerin satılması – Para – Remziye’den boşanma planı – Yarma İskender’in putları – Çalma ve geri getirme – Efgan Bakara’nın kitabı – Hakikat, iktidar – Avukatın vurulması (beynin kullanılmayan kısmı) - Boşanma
Oyunculuk teklifi – Müteahhit’in evi – Dilara ve Mualla ile İstiklal Caddesi – Efgan Bakara ile tanışma – Mualla ve Efgan Bakara – Çekim – İdris Amil’e verilen rol: İris Amir – İris Amir’e duyulan aşk
Kırtasiye, kitaplar – Karakter ve yer isimleri değiştirerek kendi kitabı gibi basma – Mualla ve Dilara’ya İstiklal Caddesi’nde laf atan adam – Efgan Bakara’nın tepkisi, dayak – Mualla ve Efgan – Kitapların basılması: Muhtar Lüpen – Muhtar Lüpen’in başarısı – Efgan Bakara’nın aşkı – Yorgo’nun meyhanesi – İdris Amil’in numarası – “Acı Yolu” – Efgan’ın yakalanması – Mualla’nın cevabı – Dilara’nın kaçması
“Namus cinayeti” – Para ihtiyacı – Muhtar Lüpen ve Mualla - Taksi şoförünün vurulması – İdris Mail’in kaçışı – Müteahhit’in borcunu ödemesi – Mualla ile evlilik teklifi – Kasımpaşa’ya dönme fikri – Yarma İskender’in vurulması – Muhtar’ın isteği: Yapmadığı hırsızlığı üstlenme – Hapis cezası – Tren: Antropolog
Avrupalı Filozofların hataları – İdris Amil’in kendine hayranlığı – Beyoğlu’ndaki kız – İdris Amil’in kaçışı – İdris Amil’in dayısı – Dayısının deliliği - Cihaz – Cihazın biten pilleri – İdris Amil’in pil alması için verilen parayı harcaması – Kumar borcu – Abanoz Sokak’taki iş – Handan – Handan’ı istemeye gidiş – Handan’ın babası – Dayıyı işaret
Hayatı şiirden kazanma kararı – Yazarlık okulu – Hoca – Sınıftaki konuşmalar – Efgan Bakara – Beyoğlu – Viski çalma çabası – Dayak – Profesör Hanım – Efgan Bakara’nın Beyoğlu’na gidişi – İdris Amil’e ders anlatma niyeti – Çalışma koşulları: Kölelik, mülkiyet, Artist ajansı – 30 Liralık ücret – Dedesinin kefen parası
Ümmü Gülsün Kıraathanesi – Genç romancının anlattıkları – Sinema artist kataloğu – Annesinin İdris Amil’i evlendirme isteği – Yarma İskender Abi – Yenge – Nikah ve düğün – Remiz’in öldürülmesi – Çatışma, Remziye’nin kaçışı – Kabadayıların başına geçme – İdris Amil’in öoğlu – Oğlunun gariplikleri
İstiklal Caddesi – Efgan Bakara ile karşılaşma – Efgan Bakara’nın evi - Kurs – Mektup – Polis – Efgan Bakara: Roman üzerine görüşleri – Efgan Bakara’nın annesinin ölümü – Meyhanede: İdris Amil, kurstan arkadaşlar ve şair – Kültür Kıraathanesi
Taksi: Baba, Dede, Dayı – Taksi şoförünün hırsızlığı, bagajdaki çocuk – İdris Amil’i Muhtar’a götürme – Muhtar: Hırsızlık, camia, camiyaya giriş – kriterler ve görevler – Aksaray: Hırsızlık imtihanı – Yakalanma – Yakılan hamam – Eve dönüş – Dayının aşkı – Ümmü Gülsün Kıraathanesi – Edebiyat teorisi, Efgan Bakara’nın yorumları – Efgan Bakara’yı kovalama – Müteahhit’in kızı, kızla evlenme sözü – Dayının köfte arabası – İdris Amil’in üzüntüsü, stresi - Dayının sevgilisi: Mualla, Dilara’nın kardeşi – Yaşar, ukulele – Yaşar’ın müzik kabiliyeti
Müteahhit ile tanışma günü – Telgraf – İdris Amil’in Müteahhit ile konuşması – Yalanalar – Dayının delirmesi – Müteahhit’in adamlarının tehdidi – Köftecilik – Köfte için kıyma (cadı) – Köftelerin satılması – Para – Remziye’den boşanma planı – Yarma İskender’in putları – Çalma ve geri getirme – Efgan Bakara’nın kitabı – Hakikat, iktidar – Avukatın vurulması (beynin kullanılmayan kısmı) - Boşanma
Oyunculuk teklifi – Müteahhit’in evi – Dilara ve Mualla ile İstiklal Caddesi – Efgan Bakara ile tanışma – Mualla ve Efgan Bakara – Çekim – İdris Amil’e verilen rol: İris Amir – İris Amir’e duyulan aşk
Kırtasiye, kitaplar – Karakter ve yer isimleri değiştirerek kendi kitabı gibi basma – Mualla ve Dilara’ya İstiklal Caddesi’nde laf atan adam – Efgan Bakara’nın tepkisi, dayak – Mualla ve Efgan – Kitapların basılması: Muhtar Lüpen – Muhtar Lüpen’in başarısı – Efgan Bakara’nın aşkı – Yorgo’nun meyhanesi – İdris Amil’in numarası – “Acı Yolu” – Efgan’ın yakalanması – Mualla’nın cevabı – Dilara’nın kaçması
“Namus cinayeti” – Para ihtiyacı – Muhtar Lüpen ve Mualla - Taksi şoförünün vurulması – İdris Mail’in kaçışı – Müteahhit’in borcunu ödemesi – Mualla ile evlilik teklifi – Kasımpaşa’ya dönme fikri – Yarma İskender’in vurulması – Muhtar’ın isteği: Yapmadığı hırsızlığı üstlenme – Hapis cezası – Tren: Antropolog
