Özet
Detaylı Özet
Ana Hatlar
Kasabada kaymakam olmadığı için vekillik yapan Resul Efendi, bölgenin zengin ağaları tarafından çeltik ekimine izin vermesi için baskı altında tutulmaktadır. Ancak kanuna göre yapılmayacağını bildiği için, Resul Efendi buna karşı direnmektedir.
Kasabaya genç kaymakam Fikret Irmaklı’nın atanması, Resul Efendi’yi bu kararı verme zorunluluğundan kurtarır. Ancak eşrafın dalkavukluğuna ve göz boyama çabalarına kanan tecrübesiz kaymakam, istenilen izinleri hiç sorgulamadan vermeye başlar.
Resul Efendi’nin uyarıları ve Okçuoğlu Mustafa isimli çeltikçinin bir köyü tamamen çamur altında bırakması, genç kaymakamın hatasını kısa sürede anlamasını sağlar. Bu noktadan sonra çeltikçilere düşman kesilen Fikret Irmaklı, onların tüm çabalarına rağmen ruhsat vermemekte, her şeyin usulüne göre yapılmasında ısrarcı olur.
Bir yandan kaymakamı korkutmaya çalışan, diğer yandan Ankara’ya sürekli onun aleyhinde telgraflar çeken eşraf, bununla da yetinmez. İşi bir gurur meselesi haline getiren Okçuoğlu, zarar edeceğini bildiği halde çamur altında bıraktığı Sazlıdere Köyü’nü tamamen satın alır ve köyü boşaltır. Çeltik ekeceği bölgede bir kişinin bile yaşamadığını kanıtlamaya çalışan Okçuoğlu’nun planı, kendisine karşı direnen Memed Ali adlı eski bir eşkıya tarafından bozulur.
Ancak bu bile, eşrafın Ankara’ya gönderdiği şikayetlerin etkili olmasını engellemez. Sonunda bizzat başkente gidip durumu yalanlarla oradaki yetkililere anlatan Murtaza Ağa, Fikret Irmaklı’nın kasabadan sürülmesini sağlar. Kasabaya geldiği gün krallar gibi karşılanan genç kaymakam, eşrafın isteklerine boyun eğmeyince, arkasından çalınan tenekelerle uğurlanır.
Kasabaya genç kaymakam Fikret Irmaklı’nın atanması, Resul Efendi’yi bu kararı verme zorunluluğundan kurtarır. Ancak eşrafın dalkavukluğuna ve göz boyama çabalarına kanan tecrübesiz kaymakam, istenilen izinleri hiç sorgulamadan vermeye başlar.
Resul Efendi’nin uyarıları ve Okçuoğlu Mustafa isimli çeltikçinin bir köyü tamamen çamur altında bırakması, genç kaymakamın hatasını kısa sürede anlamasını sağlar. Bu noktadan sonra çeltikçilere düşman kesilen Fikret Irmaklı, onların tüm çabalarına rağmen ruhsat vermemekte, her şeyin usulüne göre yapılmasında ısrarcı olur.
Bir yandan kaymakamı korkutmaya çalışan, diğer yandan Ankara’ya sürekli onun aleyhinde telgraflar çeken eşraf, bununla da yetinmez. İşi bir gurur meselesi haline getiren Okçuoğlu, zarar edeceğini bildiği halde çamur altında bıraktığı Sazlıdere Köyü’nü tamamen satın alır ve köyü boşaltır. Çeltik ekeceği bölgede bir kişinin bile yaşamadığını kanıtlamaya çalışan Okçuoğlu’nun planı, kendisine karşı direnen Memed Ali adlı eski bir eşkıya tarafından bozulur.
Ancak bu bile, eşrafın Ankara’ya gönderdiği şikayetlerin etkili olmasını engellemez. Sonunda bizzat başkente gidip durumu yalanlarla oradaki yetkililere anlatan Murtaza Ağa, Fikret Irmaklı’nın kasabadan sürülmesini sağlar. Kasabaya geldiği gün krallar gibi karşılanan genç kaymakam, eşrafın isteklerine boyun eğmeyince, arkasından çalınan tenekelerle uğurlanır.
Kasabada kaymakam olmadığı için vekillik yapan Resul Efendi, bölgenin zengin ağaları tarafından çeltik ekimine izin vermesi için baskı altında tutulmaktadır. Ancak kanuna göre yapılmayacağını bildiği için, Resul Efendi buna elinden geldiğince direnmeye çalışır.
Kasabaya yeni atanan genç kaymakam Fikret Irmaklı, Resul Efendi’yi bu zor durumdan kurtarır. Okuldan mezun olur olmaz İstanbul’dan bu kasabaya atanan genç kaymakam, hakkında çok kötü şeyler duyduğu eşrafın kendisine gösterdiği misafirperverlik karşısında büyük şaşkınlık yaşar.
Yeni görevinde ilk günlerini ziyafetlere katılarak, Adana’da lüks yerlere giderek geçiren kaymakam, kendisini krallar gibi ağırlayan bu kişilerin çeltik ruhsatlarını fazla sorgulamadan vermeye başlar. Ancak Resul Efendi, bu durumun köylülerin hayatında oluşturacağı olumsuz etkileri kendisine anlatıp, eşraf tarafından aldatıldığını gösterince, kafasında şüpheler oluşur.
En büyük çeltik tarlalarından birinin ortasında kalan Sazlıdere Köyü’ndeki insanların tamamen çamura bulanmış halde kaymakamlığa gelmesi, onun gözünü açan en önemli olay olur. Yasalara aykırı şekilde çeltik ekilmesine izin vermeyen kaymakam, bir anda eşrafın en büyük düşmanı haline gelir.
Bunun ardından, ona ve çeltik ekimine karşı çıkan herkese karşı bir korkutma kampanyası başlatılır. Okçuoğlu Mustafa ve Murtaza Ağa gibi kişilerin teşvikiyle, Ankara’ya kaymakam hakkında iftiralar gönderilmeye başlanır.
Kaymakam uzun süre bunlara karşı direnir, ama Okçuoğlu’nun onu alt etmek için yaptığı planların ardı arkası kesilmez. Artık çeltik ekip para kazanmayı değil, sadece kaymakamı işinden etmeyi düşünen Okçuğlu, ciddi bir masraf yaparak Sazlıdere Köyü’nü tamamen satın alır. Amacı, bu köyün kendisine ait olduğunu, tamamen boşaltıldığını ve içine çeltik ekmenin yasal olduğunu göstererek kaymakamın art niyetini kanıtlamaktır.
Bu “şeytani” plan, verilen tüm paralara karşı köyden ayrılmayı reddeden Memed Ali sayesinde bozulur. Ancak Ankara’ya gönderilen şikayetler, Murtaza Ağa’nın bizzat gidip kaymakamı şikayet etmesiyle sonuca ulaşır.
Fikret Irmaklı, krallar gibi geldiği kasabadan, arkasından çalınan tenekelerle ayrılır. Tüm yaşananlara rağmen, bir seneliğine de olsa eşrafın çeltikten para kazanmasını engellediği için sevinen genç kaymakam, kendisini yolda karşılayan Memed Ali’nin şükran dolu sözleriyle avunmaya çalışır.
Kasabaya yeni atanan genç kaymakam Fikret Irmaklı, Resul Efendi’yi bu zor durumdan kurtarır. Okuldan mezun olur olmaz İstanbul’dan bu kasabaya atanan genç kaymakam, hakkında çok kötü şeyler duyduğu eşrafın kendisine gösterdiği misafirperverlik karşısında büyük şaşkınlık yaşar.
Yeni görevinde ilk günlerini ziyafetlere katılarak, Adana’da lüks yerlere giderek geçiren kaymakam, kendisini krallar gibi ağırlayan bu kişilerin çeltik ruhsatlarını fazla sorgulamadan vermeye başlar. Ancak Resul Efendi, bu durumun köylülerin hayatında oluşturacağı olumsuz etkileri kendisine anlatıp, eşraf tarafından aldatıldığını gösterince, kafasında şüpheler oluşur.
En büyük çeltik tarlalarından birinin ortasında kalan Sazlıdere Köyü’ndeki insanların tamamen çamura bulanmış halde kaymakamlığa gelmesi, onun gözünü açan en önemli olay olur. Yasalara aykırı şekilde çeltik ekilmesine izin vermeyen kaymakam, bir anda eşrafın en büyük düşmanı haline gelir.
Bunun ardından, ona ve çeltik ekimine karşı çıkan herkese karşı bir korkutma kampanyası başlatılır. Okçuoğlu Mustafa ve Murtaza Ağa gibi kişilerin teşvikiyle, Ankara’ya kaymakam hakkında iftiralar gönderilmeye başlanır.
Kaymakam uzun süre bunlara karşı direnir, ama Okçuoğlu’nun onu alt etmek için yaptığı planların ardı arkası kesilmez. Artık çeltik ekip para kazanmayı değil, sadece kaymakamı işinden etmeyi düşünen Okçuğlu, ciddi bir masraf yaparak Sazlıdere Köyü’nü tamamen satın alır. Amacı, bu köyün kendisine ait olduğunu, tamamen boşaltıldığını ve içine çeltik ekmenin yasal olduğunu göstererek kaymakamın art niyetini kanıtlamaktır.
Bu “şeytani” plan, verilen tüm paralara karşı köyden ayrılmayı reddeden Memed Ali sayesinde bozulur. Ancak Ankara’ya gönderilen şikayetler, Murtaza Ağa’nın bizzat gidip kaymakamı şikayet etmesiyle sonuca ulaşır.
Fikret Irmaklı, krallar gibi geldiği kasabadan, arkasından çalınan tenekelerle ayrılır. Tüm yaşananlara rağmen, bir seneliğine de olsa eşrafın çeltikten para kazanmasını engellediği için sevinen genç kaymakam, kendisini yolda karşılayan Memed Ali’nin şükran dolu sözleriyle avunmaya çalışır.
1
Resul Efendi – “Çeltikçiler” – Çeltik ekme baskısı – Murtaza Ağa’nın tehditleri – Yeni kaymakam Fikret
2
Yeni kaymakam için hazırlıklar – Karşılama – Ziyaret: Kaymakamın gözünü boyama çabası – İşe başlama – Resul Efendi’nin karşılaması – Ruhsatlar – Çukurova’da çeltik - Adana
3
Okçuoğlu, Sıtma, Sinek, Pirinç – Okçuoğlu ve köylüler – Memed Ali’nin itirazları – Okçuğlu’nun öfkesi, köyden ayrılışı
4
Resul Efendi’nin üzüntüsü – Kararsızlık: Kaymakama söyleyecek mi? - Kaymakam ile konuşma – Kaymakam’ın öfkesi
5
Aziz Ağa Arkı – Okçuoğlu – Sazlıdere Köyü’nün tamamen su altında kalması – Köydekilerin durumu – Memed Ali’nin öfkesi – Kaymakama gitme kararı – Kaymakamın üzüntüsü – Köyü ziyaret
6
Çeltik kanununun harfiyen uygulanmaya başlanması – Çeltikçilerin kaymakamı tekrar kazanma çabaları (Müftü, Rıza Değnek) – Korkutma Yöntemleri: Pencere kırma, kurşunlama – Çeltikçilerin paniği, suların izinsiz bırakılması
7
Çeltik ekimini durdurma çabası – Çeltikçilerin cevapları – Kaymakamın tavrı: Ödün vermemesi – Murtaza Ağa, Okçuoğlu
8
Zeyno’nun öfkesi – Sorunu kendileri çözme kararı – Bendin yıkılması – Okçuoğlu’nun haber alması – Köyün satın alınması – Kaymakama itiraz – Memed Ali’nin planı bozması
9
Çeltikçilerin mutsuzluğu – Vayvaylı Osman – Kaymakam: Sıtma – Murtaza’nın mutluluğu – Kaymakamın tayini? – Kağızman – Kasabadan ayrılış
Resul Efendi – “Çeltikçiler” – Çeltik ekme baskısı – Murtaza Ağa’nın tehditleri – Yeni kaymakam Fikret
2
Yeni kaymakam için hazırlıklar – Karşılama – Ziyaret: Kaymakamın gözünü boyama çabası – İşe başlama – Resul Efendi’nin karşılaması – Ruhsatlar – Çukurova’da çeltik - Adana
3
Okçuoğlu, Sıtma, Sinek, Pirinç – Okçuoğlu ve köylüler – Memed Ali’nin itirazları – Okçuğlu’nun öfkesi, köyden ayrılışı
4
Resul Efendi’nin üzüntüsü – Kararsızlık: Kaymakama söyleyecek mi? - Kaymakam ile konuşma – Kaymakam’ın öfkesi
5
Aziz Ağa Arkı – Okçuoğlu – Sazlıdere Köyü’nün tamamen su altında kalması – Köydekilerin durumu – Memed Ali’nin öfkesi – Kaymakama gitme kararı – Kaymakamın üzüntüsü – Köyü ziyaret
6
Çeltik kanununun harfiyen uygulanmaya başlanması – Çeltikçilerin kaymakamı tekrar kazanma çabaları (Müftü, Rıza Değnek) – Korkutma Yöntemleri: Pencere kırma, kurşunlama – Çeltikçilerin paniği, suların izinsiz bırakılması
7
Çeltik ekimini durdurma çabası – Çeltikçilerin cevapları – Kaymakamın tavrı: Ödün vermemesi – Murtaza Ağa, Okçuoğlu
8
Zeyno’nun öfkesi – Sorunu kendileri çözme kararı – Bendin yıkılması – Okçuoğlu’nun haber alması – Köyün satın alınması – Kaymakama itiraz – Memed Ali’nin planı bozması
9
Çeltikçilerin mutsuzluğu – Vayvaylı Osman – Kaymakam: Sıtma – Murtaza’nın mutluluğu – Kaymakamın tayini? – Kağızman – Kasabadan ayrılış
